Cena zniszczenia

To jedna z najwazniejszych i najoryginalniejszych ksiazek o Trzeciej Rzeszy, jakie wydano w ostatnich dwudziestu latach, i oczywiscie najlepsza, jaka kiedykolwiek czytalem o nazistowskiej gospodarce. Tooze laczy znajomosc zawilych kwestii ekonomicznych z niezwykla glebia i zakresem wiedzy historycznej. Slusznie podkresla zasadnicze znaczenie zbrojen i wojny dla wielkiego, katastrofalnego projektu Hitlera. Co wiecej, opisuje to z rzadka jasnoscia i inteligentnym dowcipem. Niall Ferguson, autor 'The War of the World" "Cena zniszczenia" Adama Tooze'a to wyjatkowa historia do przeczytania jednym tchem. Snuta przez autora nieznana opowiesc o finansach hitlerowskich Niemiec zmienia nie tylko nasz poglad na odrazajacy rezim Hitlera, ale wrecz na sama historie XX wieku. Swietnie napisana, z kazdej strony bije jej nieodparta, oryginalna erudycja. Niezbedna lektura dla wszystkich badaczy tego okresu, bedzie sie jednak takze podobac szerszemu gronu czytelnikow, ustanawiajac nowy, przekonujacy obraz samego Hitlera. John Cornwell, autor "Hitler's Pope" Niezwykla ksiazka - naukowa, prowokacyjna i ogromnie warta przeczytania - ktora umieszcza nazizm, wojne i Holocaust na ogolnym tle historii Europy. Przerazajaca epopeja o wygorowanych ambicjach jednego czlowieka, zmagajacego sie z pokonaniem ograniczen gospodarki swojego kraju - za cene szokujacych kosztow ludzkich. David Reynolds, autor "In Command of History" Teza, ze nazistowskie Niemcy byly niepowstrzymana, niszczycielska sila, wsparta przez wysoce uprzemyslowiona gospodarke jest podstawa wszystkich opisow drugiej wojny swiatowej. A co, jesli tak nie bylo? Jesli tragedia XX-wiecznej Europy miala swoje korzenie raczej w niemieckiej slabosci niz sile? Adam Tooze dal pierwszy w ostatnich latach radykalnie nowy opis drugiej wojny swiatowej. Zrobil to poprzez umieszczenie w sercu tej historii ekonomii na rowni z kwestiami rasowymi i politycznymi. Intuicyjne rozumienie realiow swiatowej gospodarki bylo fundamentalne dla swiatopogladu Hitlera. Zrozumial, ze wzgledne ubostwo Niemiec w roku 1933 bylo rezultatem nie tylko Wielkiej Depresji, ale takze ograniczonego terytorium i niewielkich zasobow naturalnych. Przewidywal narodziny nowego, zglobalizowanego swiata, w ktorym Europa zostanie zmiazdzona przez przytlaczajaca potege Ameryki. Byla tylko jedna, ostatnia szansa: europejskie superpanstwo pod rzadami Niemiec. Globalny uklad gospodarczy i wojskowy byl jednak od samego poczatku wymierzony w Hitlera i wlasnie w celu zapobiezenia niebezpieczenstwu ze strony Zachodu wyslal swoje niedoposazone armie, aby na bezprecedensowa skale, ale ostatecznie daremnie, sialy zniszczenie w calej Europie. Nawet latem 1940 roku, w momencie najwiekszego triumfu Niemiec, ciagle dreczylo go zblizajace sie zagrozenie ze strony anglo-amerykanskiej potegi powietrznej i morskiej, uknute, jak uwazal, przez swiatowy spisek zydowski. Kiedy Wehrmacht osiadl na mieliznie w Zwiazku Radzieckim, wojna blyskawicznie przeksztalcila sie w konflikt na wyczerpanie, w ktorym Niemcy nie mogli juz miec nadziei na zwyciestwo. Niezdolnosc Hitlera, Alberta Speera i innych do uznania tego faktu skutkowala zniszczeniem Trzeciej Rzeszy za cene dziesiatek milionow ofiar. Ksiazka Adama Tooze'a jest wciagajacym i ozywczym opisem zadziwiajacych wydarzen, na nowo okreslajacym nasze spojrzenie na nazistowskie Niemcy i druga wojne swiatowa.