Kartki z socjologii historycznej

Historia nie dzieli sie na "dawniej" i "dzis". Chwila, w ktorej napisalem te slowa, juz odeszla do przeszlosci. Z kolei to co bylo "dawniej" nie ma zakonczenia, jesli nie uwzgledni sie wspolczesnego rezultatu. Nie powinno byc obiadu bez deseru - inna sprawa czy smacznego, czy nawet (oby jak najrzadziej) nieudanego. Nie powinno sie tez podawac samego deseru bez poprzedzajacego obiadu. Podzial na historie i socjologie jest nieuzasadniony o tyle, ze historycy powinni brac pod uwage ustalenia socjologow i weryfikowac ich uogolnienia, socjologowie zas musza stapac po rzeczywistym gruncie dziejow. Badanie dowolnego zjawiska jedynie w jego wspolczesnych przejawach jest zreszta niepelne. Socjologia historyczna reprezentuje przeciwienstwo historiografii, skupiajacej sie na odtworzeniu biegu dziejow zdefiniowanych chronologicznie i geograficznie oraz dazacej do tego celu obowiazkowo, wylacznie wrecz przez czytanie masy zrodel. Jest tez przeciwna takiej socjologii, ktora zapomina, ze przeszlosc wazy na terazniejszosci, ewentualne uogolnienia dziejowe formuluje zas, szybujac w oblokach. Bedac przeciwna jednemu i drugiemu, socjologia historyczna ryzykuje zgniecenie miedzy oboma walcami. W tej ksiazce autor podjal takie ryzyko. Jako historyk, posiadajacy takze wyksztalcenie socjologiczne, sprobowal przyjrzec sie roznym aspektom naszego zycia, zapominajac o podzialach na dyscypliny. Od Czytelnikow zalezy, czy mu pomoga przejsc trudna probe, czy - przeciwnie... Marcin Kula