Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1915-1945, M-Z

Czesc druga (M-Z) tomu drugiego "Portretow Uczonych" zawiera eseje biograficzne o wybitnych profesorach Uniwersytetu Warszawskiego dzialajacych glownie w okresie od wskrzeszenia polskiej uczelni w 1915 r. az do konca okupacji niemieckiej w 1945 r. Poczatek tego przedzialu czasowego to okres organizacji uczelni. Kadre odrodzonego Uniwersytetu Warszawskiego stanowili poczatkowo czlonkowie warszawskiego srodowiska naukowego, wykladowcy osrodkow akademickich Galicji, a takze Polacy pracujacy jako profesorowie w roznych uczelniach europejskich. Byli to ludzie urodzeni w ostatnich dekadach XIX w., ktorzy uzyskali wyksztalcenie na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, na polskojezycznych uczelniach Galicji, a takze na uniwersytetach w Rosji i innych panstwach europejskich. Wiekszosc profesorow miala juz za soba bogata kariere naukowa, dla niektorych praca w odrodzonej stolecznej uczelni byla ostatnim, niedlugim etapem zycia. W dwudziestoleciu miedzywojennym profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego czesto pelnili takze wazne funkcje panstwowe, byli poslami, senatorami, ministrami - jednak w prezentowanych tekstach na pierwszy plan zawsze wysuwa sie ich dzialalnosc naukowa i akademicka. Tom drugi "Portretow Uczonych" zawiera 97 esejow. Podobnie jak w tomie pierwszym takze tu zostaly zamieszczone artykuly opublikowane juz dawniej z innych okazji. Ich autorami czesto byli wybitni uczeni, o ktorych dzialalnosci na Uniwersytecie Warszawskim bedzie mowa w tomie trzecim "Portretow Uczonych". Mamy wiec na przyklad esej Jerzego Pniewskiego o Stefanie Pienkowskim, Wladyslawa Tatarkiewicza o Zygmuncie Batowskim czy Witolda Doroszewskiego o Janie Baudouinie de Courtenay. Teksty pisane przez uczniow sa swiadectwem ciaglosci pokoleniowej w spolecznosci Uniwersytetu: mlodzi badacze z czasem sami stali sie znanymi naukowcami, mistrzami dla kolejnych generacji. Trzeba zaznaczyc, ze zycie i dzialalnosc nauczycieli akademickich nie trzymaja sie scisle ram czasowych 1915-1945 ustalonych dla tego tomu, dlatego tez znalazlo sie w nim wielu profesorow, ktorzy przezyli wojne, kontynuujac prace naukowa i dydaktyczna po 1945 r. Z kolei tom trzeci obejmuje takze eseje o profesorach rozpoczynajacych swa kariere na UW w okresie miedzywojennym. Trzy tomy "Portretow Uczonych" (podzielone na szesc czesci) zawieraja teksty o wybitnych uczonych - profesorach Uniwersytetu Warszawskiego, ktorych dzialalnosc naukowa, praca dydaktyczna i organizacyjna pozostaly w pamieci szeroko pojmowanego srodowiska naukowego. Bohaterowie esejow sa zwiazani ze wszystkimi dziedzinami nauki reprezentowanymi na Uniwersytecie Warszawskim: humanistycznymi, spolecznymi, scislymi, przyrodniczymi, medycznymi i artystycznymi. Wybor nie byl latwy i wymagal wielu konsultacji. Warto zaznaczyc, ze lista uczonych ograniczona jest do osob niezyjacych.